Melek Tavus / Tavus Kuşu Sembolizmi

Tavus kuşu tüylerini açtığında bu dünyadan değilmiş gibi gözüken, tüylerinde gözler bulunan hepimizi büyüleyen varlık, sembolik olarak da oldukça zengin bir içeriğe sahip.

Bir tavuskuşunda yaklaşık 200 kadar kuyruk tüyü varken, bunun yaklaşık 170’i göz formunu barındırıyor. Bu kuyruk tüyleri ve üzerinde taşıdığı göz sembolikleri de onu diğer varlıklardan oldukça farklı kılıyor.

Tavus kuşu semboliği Yunan mitolojisinde Hera ve Zeus’tan besleniyor. Hikaye Hera’nın yüzlerce gözü olan ve uyurken bile gözlerini açık tutabilen nöbetçisi Argos’la başlıyor. Zeus Argos’u öldürtünce Hera Argos’un gözlerini sonsuza dek yaşaması ve yeryüzünü süslemesi için tavus kuşu tüylerine aktarıyor. Bu nedenle Yunan mitolojisinde tavus kuşu semboliği Hera ile bağdaştırılır.

Hinduizm’de Lakshmi, Çin mitolojisinde ise beş temel renk ve beş element ile ilişkilendirilir. Babil ve Pers efsanelerinde hükümdar tahtlarını, sadık koruyucu olarak süsleyen bu sembolik astrolojide de karşımıza Juno olarak çıkar. Mars ve Jüpiter arasında döner ve bize yaşamımızda ahlak ve eylemlerimizin dengesini anlatır. Çocuğumuz, ruh eşimiz ile ilgili süreçlerimizi de bize anlatırken, yaşamdaki hesaplaşmalarımızda buradan gelir bu nedenle Juno semboliği bir yanıyla kaderdir.

Tavus kuşu semboliği Ezidi inancında ise kutsaldır ve Melek Tavus olarak yerini alır. Kürtçe’de Ezda/Azda tanrı manasına gelirken; açılımı beni yaratan, veren ve var eden anlamındadır. Ezidi inanışında Ezda/ Azda evrenin sadece yaratıcısıdır. Sürdürücüsü ve tanrısal iradenin vücut bulmuş hali ise Melek Tavus’tur.

Cennetten kovulan ilk melek/ düşmüş melek olan Melek Tavus tanrı tarafından yaratılan insana secde etmemiş, bu nedenle tanrı tarafından kibirli bulunup cennetten kovulmuştur. Kırk bin yıl gözyaşı dökerek pişman olmuş, döktüğü gözyaşları cehennemi kurutmuş ve en sonunda tanrı tarafından bağışlanmıştır. Bu nedenle Ezidilerde ahiret inancı yoktur. Sonradan hesap verilecek bir dünya yoktur. Ruh göçü inancı vardır.

Bu inanışta; insanın inanç ve yaşayışına göre dünya cennete de cehenneme de dönüşebilir. Cehennem insanın içindeki dürtü ve ateşidir. Ezidiler ibadetlerini; yüzlerini güneşe dönüp ona kalpten dilek ve niyetlerini sunarak yaparlar. Bu yanıyla Ezidiliğin Mitraizm kökenli olduğu da düşünülmektedir.

Melek Tavus bu inanışta yeryüzündeki konuların idaresini tanrısal irade ile yapar bu nedenle Melek Tavus - Tavus kuşu semboliği ezidilikte kutsaldır ve çok kuvvetli bir koruma semboliğidir.